Noordwijk Binnen
Noordwijk bezit een schat aan historie. Maar liefst 100 rijksmonumenten tonen acht eeuwen Noordwijkse geschiedenis. Een enorme variatie van de robuuste kerktoren uit de dertiende eeuw tot de bollenschuren uit het begin van de twintigste eeuw.
Ervaar de Middeleeuwen
De geschiedenis van Noordwijk start met de landing van Jeroen in de negende eeuw. Hij probeerde de bevolking te kerstenen, maar moest zijn geloof van de Noormannen afzweren. Hij weigerde dit en werd onthoofd. In 1429 werd Noordwijk tot bedevaartplaats verheven door de bisschop van Utrecht. Dit betekende een enorme bloeiperiode voor Noordwijk. De imposante Oude Jeroenskerk en R.K. Sint Jeroenskerk getuigen hiervan. Noordwijk heeft de oudste en nog volledig functionerende schutterij van Nederland. De oprichtingsacte uit 1477 ligt in de kluis, maar inmiddels blijkt het Sint Jorisgilde nog zeker 100 jaar ouder te zijn. Reeds vele eeuwen spanden de broeders van het gilde iedere vrijdagavond hun bogen op de schuttersweide. Het doel is de Gaay met de eieren op de 26 meter hoge paal.
Beleef de Gouden Eeuw
De Gouden Eeuw is in Noordwijk op veel plaatsen zichtbaar. In de zeventiende eeuw werd op tientallen plaatsen in het dorp touw geslagen voor de vloot van de VOC en plaatselijke vissersschepen. De laatste touwslagerij verdween uit de Douzastraat in de twintigste eeuw. De toegangspoort naar het bedrijf herinnert hier nog aan. Daarnaast bouwden rijke kooplieden en bestuurders hun woningen langs de Voorstraat.
De Gouden Eeuw liet nog meer sporen achter in de kerk. Zo hangt in de toren een kerkklok uit 1672 van de gebroeders Hemony uit Amsterdam. Zij goten in die tijd de beste en duurste klokken ter wereld. In veel beroemde kerken hangen hun klokken, zoals in de Westerkerk in Amsterdam.
Verdronken klok
Bijna was de beroemde Hemony-klok verdwenen in de ovens van de Duitse bezetters in WOII om te worden omgesmolten tot oorlogstuig. Benieuwd naar het bizarre verhaal hoe deze klok de Tweede Wereldoorlog heeft overleefd? Beklim dan de toren, normaliter op zaterdagmiddag (april t/m oktober), onder leiding van een van de gidsen. Zij vertellen dit en nog veel meer wetenswaardigs tijdens de spannende tocht met uitzicht tot Amsterdam en Rotterdam.
Zelf ontdekken
In ieder jaargetijde is het goed vertoeven in de Oude Dorpskern. Bij zomerse hitte wandel je heerlijk in de schaduw van de honderden monumentale Lindenbomen. Tijdens najaarsstormen ervaar je de beschutting van de vele monumentale gebouwen. In de winter brengt de sneeuw de Voorstraat en het Lindenplein in een fotogenieke Anton Piecksfeer.
Ontdek zelf het unieke gotische stenen huis uit de Middeleeuwen. In steden als Amsterdam en Leiden zoekt men tevergeefs naar zo’n zeldzaam oud huis. Maar ook de trapgeveltjes uit de Hollandse Gouden Eeuw en de statige 18e eeuwse patriciërs woningen in rijke Lodewijkstijlen doen een beetje stads aan. En vergeet de dorpspompen niet, zij herinneren aan de tijd dat er nog geen waterleiding was. In Noordwijk hebben alle drie de pompen de eeuwen van vernieuwing overleefd.
Normaliter zijn er vele mogelijkheden om deze historische panden een keer van binnen te bekijken tijdens een van de vele evenenemten zoals de Markt onder de Linden, Muziek in Jeroen, Verborgen Klanken, Schrijvers Binnen enz.
Oranje Boven
In 2005 vormde de imposante Oude Jeroenskerk het decor voor een koninklijk huwelijk. In de Gouden Eeuw lieten de prinsen Maurits en Frederik Hendrik ook al hun ‘handtekening’ achter in de kerk. Nieuwsgierig? Normaiter is op zaterdagmiddagen (april t/m september) de kerk geopend en wijzen de gidsen je graag op de herinneringen die de zoons van Willem van Oranje hier achterlieten.
Het onderduikadres van Alfred Heineken
De bekende bierbrouwer Alfred Heineken woonde als jongeman al in Noordwijk. Om uit de handen van de bezetter te blijven vond hij een onderduikadres achter een vier eeuwen oude gevel in de oude dorpskern. De kast waar hij zich in verborg mét het geheime bierrecept staat er nog steeds. Waar dat was komt U te weten tijdens de historische rondwandeling in de zomer op dinsdagavond vanaf het raadhuis in de Voorstraat.
Beleef Jeroen
In navolging van Willibrordus en Bonifacius bracht Jeroen het Christelijk geloof naar Noordwijk. Zijn relieken worden nog altijd bewaard in de R.K. St. Jeroenskerk. Benieuwd? De kerk is iedere zaterdagmiddag in de zomermaanden opengesteld. Deskundigen vertellen graag alles over de kerkgeschiedenis en Jeroen.
